Kwarc z rutylem nazywany też sagenitem, kwarcem sagenitowym czy włosami Wenus, jest odmianą kwarcu zawierającą inkluzje (wrostki) rutylu. Najczęściej wykształcone są one w postaci kryształów o pokroju pręcikowym, igiełkowym lub włóknistym. Złotożółte lub czerwonawe wrostki rutylu przypominają wyglądem włosy stąd nazywa Włosy Wenus. Bardzo efektowna odmiana kwarcu, głównie kryształu górskiego lub kwarcu dymnego.
