Kwarc z rutylem (Sagenit, Kwarc sagenitowy, Kwarc rutylowy) jest odmianą kwarcu, najczęściej kryształu górskiego. Zawiera inkluzje (wrostki) rutylu najczęściej wykształcone pręcikowo, igiełkowo lub włókniście. Złotożółte lub czerwonawe wrostki włókniste przypominają wyglądem włosy stąd nazywa się je Włosy Wenus.
